Hevur tú, ella eitt av tínum børnum, mist ella brotið eina tonn, eru nøkur góð ráð tit kunnu fylgja. Tað er til dømis stórur munur á, um talan er um vaksnamannatonn ella barnatonn, og sera umráðandi at tit fara til tannlæknan skjótast gjørligt.

Brotin tonn
Er talan um brotna tonn, ber til at goyma brotin petti í t.d. mjólk. Far til tannlæknan skjótast gjørligt. Ofta letur tað seg gera at líma brotin petti á aftur. Men tað er ikki altíð tann besta ella penasta loysnin. Ofta ber til hjá tannlæknanum at byggja tonnina upp aftur við plast, so væl at tað kann vera torført at síggja brotið aftur.

Mist vaksnamannatonn
Er talan um eina vaksnamannatonn, ber til at fylgja hesum ráðum, fyri at fyribyrgja at skaðin gerst størri.

1. Finn tonnina, og tak hana upp við at halda um sjálva krúnuna. Nert ikki við rótina.
2. Tað er frægast um tonnin kann setast uppá pláss aftur skjótast gjørligt (bert vaksnamannatenn). Er tonnin vorðin skitin, kann tonnin skolast undir rennandi køldum vatni í uml. 10 sekund. Minst til ikki at nerta við rótina. Set síðan tonnina uppá pláss aftur, við at trýsta spakuliga til sjálva krúnuna. Bít síðan varðisliga í eitt lummaturriklæð ella líknandi. Far so skjótast gjørligt til tannlæknan.
3. Letur tað seg ikki gera, at seta tonnina uppá pláss aftur, er næst besta loysnin at bera tonnina í munninum, til tú kemur til tannlæknan. Tá er frægast at bera hana ímillum tínar fortenn og varrar. Verður tað ov leingi at ganga við tonnini í munninum, ber til at goyma tonnina í mjólk. Tonnin má ikki goymast í kranavatn ella vætu til eitt nú kontaktlinsur.
4. Undir øllum umstøðum ræður um at ansa væl eftir rótini. Sjálvt smáir skaðar á rótina minka um líkindi fyri at tonnin skal lekja.
5. Tíðin, frá tonnin er mist og til hon verður sett upp aftur, hevur stóra ávirkan á líkindi fyri at tonnin kann bjargast. Far til tannlæknan skjótast gjørligt.

Letur tað seg ikki gera at bjarga eini tonn, eru tíanbetur ymsar skilagóðar loysnir vit á PETRI Tannklinikk kunnu bjóða, t.d. brúgv ella implantat. Hevur tú t.d. mist eina tonn millum tvær aðrar tenn, sum kanska ikki eru í so góðum standi, kann ein brúgv vera ein skilagóð loysn. Tá fært tú sett krúnir á báðar síðu tennirnar, og hesar báðar krúnurnar hava so eina eyka krúnu hangandi millum sín, sum harvið erstattar tí mistu tonnina. Eru granna tennirnar hinveg góðar, kann eitt implantat vera ein skilagóð loysn. Tá ger man onki við grannatennirnar, men skrúvar eitt implantat í beini, sum ein krúna síðan verður skrúva fast á.

Mist barnatonn
Finnur tú ikki tonnina, er tað upp til tannlæknan at gera av, um tonnin er mist ella ikki. Hetta ger tannlæknin sum oftast við røntgenmynd. Ofta fara barnatenn upp í kjálkabeini.

Er barnatonnin sligin út, er tað umráðandi at tú ikki roynir at seta barnatonnina uppá pláss aftur. Tá er vandi fyri at tú gjørt skaða á vaksnamannatonnina, sum kann vera á veg. Barnið skal til tannlækna skjótast gjørligt.

Tonn sum er sligin leys ella skeiv
Hava ein ella fleiri vaksnamanna- ella barnatenn fingið skaða, so tær eru leysar ella skeivar, skulu tit skjótast gjørligt fara til tannlækna.
Er talan um eitt barn, er tað umráðandi at tit syrgja fyri, at barnið ikki nertir harðliga við tonnina – heldur ikki við tunguni – og tað skulu tit heldur ikki gera. Hetta kann gera meiri skaða enn gagn